parallax background


Najstarszy przykład oddania się sprawie oświaty to zapisy w kronikach o tym, że zaledwie trzy miesiące od przybycia do Wielowsi, czyli de facto od powstania Zgromadzenia, pierwsze dominikanki przejęły prowadzenie szkoły parafialnej. Edukacja w niej możliwa była tylko w miesiącach jesienno - zimowych. Gdy rozpoczynały się prace na roli, siostry wyruszały na pastwiska, by spotkać swoich pracujących uczniów, i tam ofiarnie kontynuowały edukację. Przez najbliższe 80 lat, tj. do czasu wybuchu II wojny światowej, siostry utworzyły i prowadziły blisko 15 szkół, głównie w Galicji, w większości powstałych wtedy domów (Bieliny, Wielkie Oczy, Rawa Ruska, Nawojowa, Ołpiny, Biała Niżna, Nozdrzec, Jodłownik, Ryglice, Mielżyn, Rychwałd, Piekło i Chodorowa).

Od samego początku szkoły Sióstr Dominikanek odznaczały się wysokimi standardami. Jak dostrzegały i doceniały to władze oświatowe systematycznie przedłużając szkołom akredytacje, dzieci były nie tylko edukowane, ale i wychowywane ku wartościom patriotycznym i katolickim. Owe sukcesy poparte były zawsze troską o zapewnienie odpowiednich warunków materialnych i bytowych swoim wychowankom. Wszystkie powyższe sukcesy były możliwe dzięki wysokim kwalifikacjom i talentom nauczycielskim sióstr. Wybitnym przykładem siostry-nauczycielki może być bł. Julia Rodzińska, wychowawca sierot, nauczycielka języka polskiego, historii i religii oraz długoletnia dyrektorka wzorcowych instytucji wychowawczo-oświatowych w Wilnie. Siostra Julia, jak wiele innych dominikanek, nie zaprzestała pracy edukacyjnej nawet gdy trzeba było przenieść się do podziemia w latach okupacji.

Niestety, od roku 1945 niewola sowiecka okazała się zabójcza dla oświaty katolickiej w Polsce. Wiele szkół zostało zniszczonych w wyniku działań wojennych; wiele znalazło się poza nowymi granicami państwa. Największą do pogodzenia trudnością była jednak rozbieżność między komunistyczną ideologią PRL a wartościami chrześcijańskimi. W konsekwencji, władza ludowa systematycznie zamykała kolejne szkoły, a siostry nauczycielki przenosiła w stan spoczynku. W miejsce szkół Zgromadzeniu Sióstr św. Dominika powierzono sierocińce, a później również dzieci niepełnosprawne, by zminimalizować jego oddziaływanie na społeczeństwo (Dom w Broniszewicach, Dom w Mielżynie, Ośrodek w Kielcach).


Paradoksalnie, gdy w Polsce siostry zostały skutecznie odcięte od edukacji, Dominikanki na kontynencie amerykańskim zapisywały świetlaną kartę w tej właśnie dziedzinie. Nigdy później tak wiele sióstr nie współtworzyło systemu szkół parafialnych, który wtedy stanowił zasadniczy zrąb edukacji w Stanach Zjednoczonych. Do dziś siostry podtrzymują tę wielopokoleniową tradycję nauczając katechezy zarówno w szkołach amerykańskich, polonijnych, jak również przy parafiach. W Kanadzie natomiast, w Calgary, nauczają także języka polskiego, geografii i historii.

Dużym przełomem we współczesnej historii oświaty dominikanek to lata 80/90 minionego wieku. Wtedy to znacząca grupa sióstr wyjechała w celach misyjnych do Kamerunu i na Wschód do byłych republik ZSRR. Zakładanie bądź wspieranie szkół i edukacji to zadanie, które siostry od początku podjęły w Kamerunie i do dziś prowadzą w różnorakiej, zależnej od kolejnych zmian w społeczeństwie, formie. Na szczególną uwagę zasługują natomiast Sobotnie Szkoły Języka Polskiego utworzone po 1995 roku w Żółkwi i Czortkowie na Ukrainie. Realizują one program nauczania w zakresie języka polskiego z elementami kultury, historii, geografii Polski oraz katechezy. Oferta zajęć dodatkowych obejmuje zajęcia z gry na gitarze, zajęcia plastyczne, śpiew, a także grupę teatralną i biblijną.

Powrót do oświaty w Polsce zaznacza rok 2013, kiedy to Zgromadzenie podjęło pracę w Dominikańskim Centrum Edukacyjnym w Piotrkowie Trybunalskim. Instytucja ta obejmuje przedszkole i szkołę podstawową mieszczące się przy XVII-wiecznym klauzurowym klasztorze Panien Dominikanek. Centrum Edukacyjne zapewnia nie tylko solidną edukację w systemie dwujęzycznym, ale też zaszczepia w dzieciach wartości chrześcijańskie oraz patriotyczne.

Najnowszą innowacją edukacyjną działającą od stycznia 2017 roku jest Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy w Broniszewicach. Przeznaczony jest on dla osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu głębokim w wieku od 3 do 25 lat. Poza obowiązkowym nauczaniem szkolnym, czyli zajęciami rewalidacyjnymi i opiekuńczymi, w Ośrodku prowadzona jest codzienna rehabilitacja oraz zajęcia z wykorzystaniem integracji sensorycznej, arteterapii, metody W. Sherborn oraz M. Ch. Knillów.