parallax background


parallax background

Zjednoczona Republika Kamerunu – państwo Afryki zachodniej – usytuowane jest nad Zatoką Baafra, tworzącą najbardziej wschodnią część Zatoki Gwinejskiej. Kraj ten wcina się nieregularnym klinem w głąb Afryki, aż po jezioro Czad. Jego powierzchnia to 465 054 km². Jest to więc kraj znacznie większy od Polski. Od zachodu Kamerun graniczy z Nigerią, na północy z Czadem, od wschodu z Republiką Środkowoafrykańską, a od południa z Gwineą Równikową, Gabonem i Kongo. Długość wybrzeża morskiego to ok. 200 km. Rozciągłość południkowa (z północy na południe) wynosi 1280 km, natomiast równoleżnikowa (ze wschodu na zachód) ok. 850 km.
Nazwa tego kraju wywodzi się od słowa portugalskiego "Rio Camerôes", co oznacza „rzekę krewetek”. Nazwę tę nadał w 1475 roku rzece Wouri uchodzącej do Zatoki Biafrańskiej żeglarz Fernâo da Pa. Czasem z dużą dozą słuszności nazywa się Kamerun "miniaturą" Afryki, ze względu występowanie tu wielu elementów fizjograficznych i demograficznych charakteryzujących niemal wszystkie regiony Czarnego Lądu.
Na terenie Kamerunu można wyodrębnić następujące jednostki naturalne: Pobrzeże Atlantyku, Płaskowyż Wschodni, Góry Zachodnie, Masyw Adamowa oraz Niecka Czadu.
Pobrzeże reprezentuje pas piaszczystych nizin, sięgający do ok. 150 km w głąb lądu. Jego urozmaiceniem jest izolowany masyw wulkaniczny Kamerunu o kilku kraterach, mający 4070 m wysokości. Jest to kulminacja kraju. Ten czynny wulkan wybuchł ostatni raz w 1959 roku - niegdyś był wyspą, która przyrosła do lądu na skutek osadzenia się piasków i mułów. Linia brzegowa jest rozcięta kilku lejkowatymi ujściami rzek i niewielkimi zatokami. Na paru odcinkach występują też strome urwiska do 25 m wysokości. Pobrzeże bez wyraźnej granicy przechodzi w Płaskowyż Wschodni, wznoszący się do 600m. Najwyższe na nim wzniesienia (ok. 1400 m n.p.m.) znajdują się nieopodal stolicy. Ten region zbudowany jest z piaskowców, przykrytych na powierzchni przez wapienie, w których rozwinęły się groty krasowe. Najbardziej znane są jaskinie pod nazwą Akok Bakoe (Groty Pigmejów) położone na południe od Yoaunde. Góry Zachodnie, wznoszące się przeciętnie do wysokości 2000 m n.p.m., zbudowane są ze skał pochodzenia wulkanicznego. Zostały one pocięte dolinami kilku rzek na parę izolowanych masywów. Do najważniejszych należą Mbam (2355 m) oraz Bambuta (2740 m). Na podłożu wulkanicznym wytworzyły się żyzne gleby.
Środek Kamerunu zajmuje rozległy Masyw Adamowa, wznoszący się średnio od 1200 do 1500 m n.p.m. On także rozcięty jest dolinami rzek na parę izolowanych wzniesień, wśród których najważniejszymi są: Katandżi-2049 m oraz Gannhua-1900 m.
Masyw Adamowa reprezentuje najbardziej złożony teren pod względem budowy geologicznej. Występują tu zarówno skały granitowe, jak i wapienie, a także piaskowce. Masyw ten przechodzi ku północy w Nieckę Czadu, w formie charakterystycznych stopni tektonicznych, przedstawiających się lokalnie jako góry. Takimi górami jest m.in. wzgórze Mandara (1141 m), znajdujące się w pobliżu granicy z Nigerią. Niecka Czadu reprezentuje rozległy płaski obszar utworzony z piaskowców. Do Kamerunu należy tylko mała jej część.
Kamerun jest jeszcze słabo poznany pod względem geologicznym, niemniej jednak wiadomo, że kryje wiele najrozmaitszych kopalin użytecznych dla gospodarki. W paru miejscach w Masywie Adamowa znajdują się bogate złoża boksytów (rudy aluminium), które są szacowane na ok. 50 mld ton (zawartość czystego aluminium wynosi 45%). Na pograniczu z Nigerią występują rudy cyny, ołowiu, tytanu, żelaza, manganu, miedzi i kolumbitu. Znaleziono też uran, diamenty i złoto. Przed paru laty na szelfie kontynentalnym odkryto ropę naftową. Wydobywanie jej zaczęto w 1978 r.
Kamerun posiada wyraźne cechy klimatu równikowego. Jest on gorący i bardzo wilgotny, zwłaszcza na wybrzeżu. Średnie temperatury wahają się od 22 do 27°C . Opady wahają się od 2500 do 4000 mm/r., co stanowi rekord na terenie Afryki. Wraz z oddalaniem się od Atlantyku opady ulegają zmniejszeniu i nad jeziorem Czad wynoszą ok. 500 mm/r. Mimo – na ogół – obfitych opadów, wiele obszarów kraju cierpi na niedostatek wody. W szczególności jest nim dotknięty Masyw Adamowa i Niecka Czadu. Zaopatrzenie ludności w wodę umożliwiają studnie głębinowe, których głębokość sięga nawet 450 m.
Prawie cały teren Kamerunu odwadniany jest do Atlantyku. Cześć rzek płynie bezpośrednio do oceanu (Sanaga, Njong, Ntem, Mungo, Dilamba, Wuori), inne należą do zlewiska Nigru lub Zairu-Konga. Większość rzek odznacza się wartkim nurtem, obecnością bystrzy i małych wodospadów. Najwięcej jest ich na rzece Samaga, która jest narodową rzeką Kamerunu o długości 918 km. Najbardziej znanym jest wodospad Nachtigala, mający blisko 12 m wysokości. Potencjał energetyczny rzek jest znaczny, natomiast jego wykorzystanie wynosi zaledwie 2%.
W 1952 r. dolny bieg Sanagi spiętrzono zaporą zlokalizowaną koło miasta Edea. Zasila ona siłownię wodną dla potrzeb huty aluminium. Współcześnie spiętrzono również górny bieg tej rzeki, tworząc wielki zbiornik wodny M´bakao, o pojemności 2,6 km³. Jego celem jest nawadnianie.
Większość kraju pokrywa sawanna leśna. Na części Pobrzeża Atlantyku dominują namorzyny (mangrowie), pozostałą część i Wyżynę Zachodnią pokrywa las równikowy, w którym rośnie wiele gatunków szlachetnych drzew: mahoń, heban, okume, sepelli, dibeti i tek. Powszechna jest również palma kokosowa i oleista (olejowiec gwinejski), a także tamaryszki, eukaliptusy i orchidee. W dolinach rzek rosną bambusy.
Świat zwierzęcy jest bardzo zróżnicowany. W wilgotnym lesie żyją różne gatunki małp (pawiany, szympanse, mandryle), ssaków i gadów, jak również ptaki (począwszy od strusia i pelikana, a skończywszy na maleńkim sun bird). W centrum i na północy żyją bawoły, słonie, antylopy, gazele, a nawet lwy i nosorożce, w rzekach zaś krokodyle i hipopotamy.
Dla ochrony rodzimej fauny utworzono kilka parków narodowych. Największymi i najbardziej znanymi są: Buba-Nzida, Benue i Waza. Ich ogólna powierzchnia liczy ok. 20 000 km².
Od XV do XVIII w na terenach dzisiejszego Kamerunu misjonarze pojawiali się tylko sporadycznie. Systematyczną pracę misyjną podjęli w niektórych rejonach tego kraju dopiero misjonarze powołanej w 1842 przez papieża Grzegorza XVI Misji Samodzielnej Dwóch Gwinei, obejmującej również Kamerun.
W 1890 r. Stolica Apostolska erygowała PA - Kamerun na stolicą w Kribi, powierzając ją niemieckim Pallotynom. W 1905 r. została ona przemianowana na WA - Kamerun. Wśród misjonarzy niemieckich pracował w latach 1902 do 1906 również Polak, ks. Alojzy Majewski SAC. Po wybuchu I wojny światowej miejsce wydalonych Pallotymów zajęli misjonarze francuscy. Z powstających wówczas coraz to nowych jednostek kościelnych zaczęto tworzyć diecezje: Buea-1950 r., Nkongsamba, Douala, Garoua, Doume-1955r. Yaounde natomiast zostało w tym roku podniesione do rangi archidiecezji, tym samym więc Kamerun otrzymał pełną hierarchię kościelną.
Konferencji Episkopatu Kameruńskiego, którego większość stanowią biskupi pochodzenia rodzimego przewodniczy abp Simon-Victor Tonyé Bakot, Kameruńczyk. Od 1966 w stolicy Kamerunu przebywa Pronuncjusz Apostolski. Istnieją już rodzime zgromadzenia zakonne męskie i żeńskie. Są też diecezjalne Seminaria Duchowne przygotowujące kandydatów do kapłaństwa. Pierwsi rodzimi kapłani zostali wyświęceni w 1935 r.
W celu stworzenia Kościoła o obliczu afrykańskim, ważniejsze stanowiska w Kurii Biskupiej i w Seminariach Duchownych powierza się duchownym rodzimego pochodzenia. Komisje liturgiczne i katechetyczne, skupiające najczęściej obcokrajowców, są jedynie w roli doradców, budzą inicjatywy, dzięki czemu liturgia i doktryna katolicka coraz bardzie się afrykanizują. Są już tłumaczenia tekstów biblijnych dla potrzeb Mszy św. na różne języki plemienne. Do miejscowych pojęć dostosowuje się też rytuały udzielania sakramentów, zwłaszcza chrztu i małżeństwa.
Dużą rolę zarówno w pracy katechetycznej, wychowawczej, w służbie zdrowia, oświacie i animacji kobiet pełnią żeńskie zgromadzenia zakonne. Siostry uświadamiając kobiecie jej godność i wolność osobistą starają się podźwignąć je ze społecznego poniżenia, są one bowiem wciąż jeszcze "własnością" mężczyzn.
Podstawowym problemem życiowym mieszkańców Kamerunu jest brak czystej wody. Dlatego tamtejsi misjonarze włączają się często w prace przy wierceniu studzien. Jednakże istotnym zadaniem misjonarza jest przepowiadanie Ewangelii, udzielanie sakramentów, kształcenie katechetów i katechistów, którzy stają się niezbędnymi pomocnikami misjonarzy.
Katechiści wyszukują kandydatów do katechumenatu i opiekują się nimi, spisują kandydatów do I Komunii Św. i bierzmowania, prowadzą modlitwy, pieśni typowo afrykańskie we wioskach-pomaga im w tym znajomość języka i kultury danego szczepu. Często prowadzą też kroniki wydarzeń religijnych wioski. Podtrzymują żywotność miejscowych zwyczajów, które Kościół stara się włączyć do obrzędów religijnych. Dobrze zorganizowana praca katechistów jest jednym z najskuteczniejszych sposobów rozwoju Kościoła na terenie Afryki.



Stulecie śmierci sługi Bożej Matki Kolumby Białeckiej – Założycielki Zgromadzenia Sióstr św. Dominika, było bezpośrednią inspiracją do zbudowania jej takiego "pomnika", który przyniósłby pożytek Kościołowi. Całe bowiem życie Matki Kolumby było gorliwym zatroskaniem o rozwój Królestwa Bożego w duszach – to dziedzictwo pozostawiła w testamencie swym duchowym córkom.
Zgromadzenie, odpowiadając na apel biskupa Lamberta van Heygena z diecezji Bertoua w Kamerunie o siostry zakonne, podjęło decyzję o założeniu pierwszej placówki misyjnej w Afryce. 14 czerwca 1987 r., w czasie papieskiej Mszy św. w Warszawie, cztery siostry przyjęły krzyże misyjne i na początku lipca znalazły się już na ziemi afrykańskiej. S. Dominika Kijowska, s. Elekta Zwolińska, s. Lidia Szulc, s. Tadea Augustyn podjęły pracę w założonej 25 lat wcześniej misji katolickiej w Garoua Boulai. Parafia ta obejmuje 12-tysięczne miasto leżące na granicy z Republiką Afryki Centralnej i prawie 30 wiosek, które trzeba było objąć posługą duszpasterską.
Na tym ogromnym terenie pracował tylko jeden kapłan. Katolików było bardzo niewielu, przeważało środowisko pogańskie i muzułmańskie. Zadaniem pierwszoplanowym sióstr było świadectwo wiary i troska o jej ożywienie przez zakładanie i prowadzenie bractw religijnych, katechizację, wprowadzanie katolickiej obyczajowości. Siostry otaczają ludność opieką zdrowotną, prowadzą szkołę gospodarczą oraz współdziałają w rozwoju tego regionu.


Praca nie jest łatwa. Mieszkańcy miasta prowadzą osiadły tryb życia, ale mieszkańcy wiosek to półnomadowie. Od stycznia do lipca przemieszczają się do buszu, gdzie uprawiają swoje poletka, trudnią się połowem ryb i polowaniem. Niektóre uprawy wymagają zmiany gleby, więc co roku przesuwają swoje plantacje gdzie indziej. Ze względu na taki styl życia, dzieci nie mogą regularnie uczęszczać do szkoły. Utrudniona jest znacznie ewangelizacja.
W 1990 r. misję kameruńską zasiliła z Polski s. Faustyna Szulc, a w 1992 r. S. Nikola Wójtowicz. Wtedy to Zgromadzenie otworzyło drugą placówke misyjną w mieście Bertoua, które jest stolicą diecezji. Posługę na niej objęły: s. Elekta Zwolińska i s. Dominika Kijowska. Kolejne siostry s. Klara Majcher i s. Józefina Grabowska dołączyły w roku 1995, a następnie s. Tadeusza Frąckiewicz w 1999, s. Michaela Madej w 2002, s. Piotra Padoł w 2004, s. Natalia Janik w latach 2006/8 oraz s. Alina Sędzimir w 2007. W kolejnych latach wspólnotę powiększały siostry: Alicja Ciesielska, Felicyta Gubiec oraz Nazaria Czernek.
We wrześniu 2004 roku Zgromadzenie utworzyło trzecią placówkę w Ngaoundere, na pólnocy Kamerunu, a w październiku 2012 roku czwartą w stolicy kraju Yaounde. Epokowym wydarzeniem dla naszych dominikańskich misji w Kamerunie była profesja wieczysta naszych pierwszych Kamerunek: s. Adrienne Mindjos oraz s. Rose Aïssatou. Siostry złożyły śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa 8 sierpnia 2016 roku w Domu Macierzystym w Wielowsi, w roku jubileuszu 800-lecia istnienia Zakonu św. Dominika.


 

MISJA KAMERUN


Głosimy

Ewangelię


najbardziej potrzebującym...


Zobacz film

 
parallax background


1. Dom w Garoua Boulaï to pierwsza i najstarsza placówka misyjna Zgromadzenia założona w roku 1987. Siostry zajmują się pracą pastoralną wśród parafian w Garoua Boulaï, a także w okolicznych wioskach. Katechizują dzieci, młodzież i dorosłych. Prowadzą ośrodek zdrowia, aptekę i oddział położniczy.

2. Dom w Bertoua, w dzielnicy Mokolo IV, leży na obrzeżach miasta i jest to druga placówka misyjna Zgromadzenia w Kamerunie powstała w roku 1992. Na misji siostry prowadzą ośrodek zdrowia, aptekę, a także gabinet dentystyczny, do którego przyjeżdżają misjonarze i Kameruńczycy z odległych stron, gdyż jest on jednym z nielicznych gabinetów we wschodniej części kraju. Ponadto, siostry opiekują się przedszkolem katolickim i zakrystią oraz pracują jako katechetki i przygotowują dzieci i młodzież do sakramentów.

3. Dom w Ngaoundéré, który powstał 21 września 2004 r., związany jest bezpośrednio z posługą w domu rekolekcyjnym dla misjonarzy. Służy on jako przystań w podróży, miejsce wypoczynku czy regeneracji duchowej. Odbywają się w nim sesje formacyjne i zjazdy. Dodatkowo, Siostry zajmują się różnoraką pracą pastoralną i katechetyczną w samym Ngaoundéré, jak również w okolicznych wioskach.
4. Dom w Yaoundé, stolicy Kamerunu, to placówka misyjna, która powstała w październiku 2011 roku. Stanowi ona korzystną bazę do studiów wyższych, miejsce zatrzymania się w przelotach zagranicznych oraz różnorakiej posługi pastoralnej. Siostry podejmują ją przy swojej parafii, gdzie katechizują i przygotowują dzieci i młodzież do sakramentów świętych.

parallax background
GB

Garoua Boulaï

Bertoua

Bertoua

Ngaoundere

Ngaoundéré

1

Yaoundé

parallax background


S. Maksymiliana Paulenka OP

Garoua Boulaï



parallax background

 

Były na misjach w Kamerunie

 

S. Lidia Szulc OP


S. Elekta Zwolińska OP


S. Dominika Kijowska OP


S. Tadea Augustyn OP



S. Faustyna Szulc OP


S. Natalia Janik OP


S. Tadeusza Frąckiewicz OP


S. Nazaria Czernek OP



S. Alicja Ciesielska OP


S. Michaela Madej OP